Thứ Bảy, 30 tháng 1, 2010

Món ăn ngày Tết ở miền Bắc

“Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ. Cây nêu tràng pháo bánh chưng xanh”. Bây giờ cây nêu với tràng pháo đã thành dĩ vãng. Chỉ còn lại có bánh chưng với dưa hành, những món mà
chẳng có gia đình miền Bắc nào lại thiếu trong mâm cơm ngày Tết.

Bánh chưng xanh
Gạo gói bánh chọn nếp ngon thì bánh mới dẻo, thơm, để lâu ngày không bị lại gạo.
Tuỳ theo đặc điểm từng vùng có thể thêm bớt gia giảm nhân bánh, nhưng thông thường có: thịt, đậu, hành khô, hạt tiêu. Nhân bánh phải là thịt ba chỉ, đậu xanh thứ tốt, hành khô thái lát. Dù thời gian nấu bánh lâu (khoảng 14 tiếng) nhưng muốn nhân ngon, đậu xanh phải hấp chín trước, sau đó giã nhỏ, vắt thành từng nắm con để khi gói cho vào bánh cùng với thịt và hành.

Để có được chiếc bánh có màu xanh mướt mắt, khi gói lớp trong để mặt lá xanh tiếp giáp với gạo. Bánh phải vuông vắn, đầy đủ góc cạnh thì khi đặt lên đĩa mới đẹp. Gói bánh hơi chặt tay vì nếu lỏng sau khi luộc sẽ nát, còn nếu quá chặt, hạt gạo nở ra làm bánh nát hay bục lá gói.

Có thể dùng khuôn để đóng gói, nhưng theo kinh nghiệm của nhiều người gói bằng khuôn sẽ không vừa độ chặt nên khi luộc bánh dễ bị nứt.

Sau khi luộc xong, vớt bánh ra rửa qua nước lã để làm sạch chất nhờn sẽ lâu bị thiu. Sau đó đến công đoạn ép cho bánh chặt, dùng một tấm ván đặt lên những chiếc bánh xếp trên cùng một mặt phẳng và để các vật nặng lên trên. Như vậy khi cắt bánh ăn không nát lại dẻo, cắn vào miệng bánh thơm lại bùi.

Dưa hành
Bánh chưng dẻo, béo, ăn dễ ngán đã có đĩa dưa hành chua chua, giòn giòn, khiến cho người thưởng thức ăn được nhiều hơn, ngon miệng hơn. Có lẽ câu “bánh chưng xanh, thịt mỡ, dưa hành”… cũng xuất phát từ đây.

Để có lọ dưa hành muối ngon, các bà nội trợ phải chuẩn bị từ rất sớm, trước Tết 15-20 ngày. Hành củ tươi được lột vỏ ngoài, rửa sạch. Một số người để nguyên cả vỏ muối, khi dọn ra đĩa mới bóc lớp vỏ ngoài.

Chọn loại hành tím thì mới cay và thơm ngon. Trước khi muối, ngâm hành vào nước gạo vài ngày để giảm bớt độ cay. Sau đó vớt ra, rửa sạch, để cho ráo nước. Kỹ thuật muối hành cũng rất đơn giản, chỉ cần pha nước sôi hơi ấm với một lượng muối vừa phải, cho thêm vào một ít đường, hoà tan rồi cho hành vào nén lại.

Không chỉ có bánh chưng, dưa hành mà mâm cơm tết của người Bắc còn đậm đà hương vị của món ngon xứ Bắc. Đó là đĩa gà luộc vàng ươm với những miếng thị béo mềm, thơm hương vị đặc trưng của gà ri xứ Bắc. Đó là khoanh giò lụa mịn như nhung được cắt làm 8 xếp khéo như một cánh hoa, hồng trắng trắng, chỉ cắn một miếng thôi cũng thấy ngọt dịu nơi đầu lưỡi bởi hương vị ngọt tự nhiên của thịt, vị thơm của nước mắm và hơi cay của hạt tiêu. Ngoài giò lụa còn có giò thủ với vị giòn tan của miếng mộc nhĩ, vị thơm đặc trưng của cánh nấm hương. Mấy năm gần đây người ta còn làm cả giò tai bằng giò sống trộn với ti lợn, nấm hương ăn rất thơm và ngon.



Không thể không nhắc tới món xào lăn bằng hoa lơ xanh, trắng với thịt bò hoặc thịt lợn thái mỏng điểm xuyết những bông cà rốt tỉa hình cánh hoa màu đỏ trông vừa vui mắt vừa đưa com hay làm món nhậu khai vị.

Bát canh măng, canh bóng cũng là hai loại canh truyến thống của người Bắc. Miếng bóng bì hay còn gọi là da lợn sau khi được làm sạch trở thành một món ngon đặc biệt khi được nấu cùng với nước xương hầm, giò sống viên, tôm nõn, thịt nạc, trứng cút, thả them vài lát hoa lơ màu xanh, màu trắng, Nước canh vẫn giữ được độ trong nhưng khi nếm vào mới cảm nhận được hết hương vị của rau, củ, quả, thịt trắng trong đó.



Tùy thuộc mỗi nơi, thành thị hay nông thôn mà mâm cỗ Tết của người Bắc được thêm bớt vài món. Đặc biệt là mâm cỗ Tết của người Hà Nội ngày xưa thì thực sự là một nghệ thuật ẩm thực. Mâm cỗ Tết cổ truyền của người Hà Nội đủ lệ bộ là bốn bát, sáu đĩa. Bát bóng nấu với chân tẩy, thịt lợn nạc và nước dùng gà, thêm ít tôm nõn. Chân tẩy là các loại củ như su hào, cà rốt được thái mỏng theo hình hoa cho ngon và đẹp mắt. Bát miến nấu lòng gà. Bát măng kho ninh với chân giò điểm vài củ hành hoa lên trên. Còn sáu đĩa là: đĩa xôi, thịt gà luộc, thịt đông, đĩa xào, đĩa giò lụa (hoặc giò xào) cá kho riềng, thêm đĩa nộm và dưa hành trắng muốt.

Một số nhà giàu có ở Hà Nội xưa, còn có thêm một số món ăn cao cấp như: long tu, măng tây, vây, bóng thủ, nấm thả, chim hầm... Ngoài thịt gà luộc còn có gà rán hay thịt kho tàu, hạnh nhân xào, lạp xưởng, trứng muối, đĩa nộm bằng rau câu trộn với thịt. Người Hà Nội vốn chuộng hình thức, nên mâm lễ ngày Tết được bày biện khéo và đẹp mắt. Đĩa xôi gấc đỏ tươi, các món nấu được rắc hành, rau thơm lên trên xanh mướt. Đĩa nộm nhiều màu sắc hài hòa, rau mùi xanh, ớt đỏ, lạc rang vàng và su hào trắng, chỉ nhìn củng thấy ngon. Đó là mâm cỗ Tết của người Hà Nội, không chỉ ngon, bổ, mà nói như các cụ là còn được "Ăn cả bằng mắt".

Đó là những món ngon trong mâm cỗ tết xưa. Còn ngày nay do bận rộn nhiều thứ và nhất là xu hướng tết là ngày nghỉ ngơi, đi chơi, thăm bạn bè nền việc chuẩn bị các món ăn cũng có phần đơn giản hơn, nhiều gia đình mua sẵn đồ ăn đã chế biến trong các cửa hàng, siêu thị. Cũng là bánh chưng, măng miến, giò chả, gà luộc nhưng trong mâm cỗ tết hiện đại còn xuất hiện cả những món như xúc xích, giăm bông, thịt xông khói trước là để cúng tổ tiên sau là để phục vụ cho những cuộc nhậu của gia đình, bạn bè.

Dù là món mới hay món truyền thống thì điều quan trọng nhất vẫn là nhà nhà, người người được đoàn tụ, quây quần bên nhau ăn uống, cười nói. Đó mới là điều đáng quý và đáng trân trọng. (Trích nguồn lenduong)

Chúc năm mới AN KHANG THỊNH VƯỢNG
Đọc tiếp...

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Hãy mở rộng cửa để đón nhận mọi sự tốt lành cho bạn từ những âm thanh hình ảnh sống động của Múa Lân

Cười vui xả xui trong những ngày Xuân năm Con Khỉ (Bính Thân)